Hàng đêm khi quan sát bầu trời, bạn có thể nhìn thấy hàng nghìn ngôi sao. Không phải sao nào cũng giống nhau mà mỗi sao lại có độ sáng khác nhau và chính điều đó góp phần quan trọng giúp chúng ta phân biệt được chúng. Dưới đây là danh sách 20 ngôi sao sáng nhất bầu trời đêm mà bạn có thể quan sát

1 - Sirius: Sao Alpha Canis Majoris, ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Sirius và cũng là ngôi sao sáng nhất trên thiên cầu. Ngôi sao có cấp sao -1,46, là một cặp sao kép có chu kì chuyển động quanh nhau là 50 năm. Ngôi sao nằm cách Trái Đất 8,7 năm ánh sáng. Tên của nó theo tiếng Hi Lạp có nghĩa là sự thiêu đốt, để chỉ độ sáng đặc biệt của nó. Sau này Sirius còn được gọi là ngôi sao con chó (Dog Star), trong tiếng Việt thường gọi là sao Thiên Lang.

2 - Canopus: Sao Alpha Carinae - sao sáng nhất trong chòm sao Carina và là ngôi sao sáng thứ hai trên thiên cầu. Canopus là một sao siêu khổng lồ có cấp sao -0,7 và cách Trái Đất 313 năm ánh sáng. Theo thần thoại Hy Lạp, Canopus là người cầm đầu đạo quân của vua Menelaos.

3 - Rigil Kentarus: Sao Alpha Centauri - sao sáng nhất của chòm sao Centaurus và là ngôi sao gần Mặt Trời nhất, cách Mặt Trời 4,36 năm ánh sáng. Đây là một cặp sao kép có chu kì 80 năm và tổng cấp sao là 0,27. Một sao mờ của hệ sao này có cấp sao 11, sao Proxima Centauri là sao gần Mặt Trời nhất với khoảng cách 4,24 năm ánh sáng (tiếng Việt thường gọi là Cận tinh). Trong tiếng A rập, Rigil Kentarus có nghĩa là cái chân của nhân mã.

4 - Arcturus: Sao sáng nhất trong chòm sao Bootes, hay còn gọi là sao Alpha Bootis. Arcturus là ngôi sao sáng thứ tư trên thiên cầu, cách Trái Đất 37 năm ánh sáng với cấp sao biểu kiến -0,04. Theo tiếng Hi Lạp, Arcturus có nghĩa là người theo dõi gấu, chỉ việc sao Arcturus chuyển động biểu kiến hàng năm trên thiên cầu xung quanh chòm sao Ursa Major (do chòm sao này nằm gần thiên cực Bắc).

5 - Vega: Sao Alpha Lyrae, ngôi sao sáng nhất của chòm sao Lyra và là ngôi sao sáng thứ năm trên thiên cầu. Vega cách Trái Đất 25 năm ánh sáng, cấp sao 0,03. Trong tiếng Việt, ngôi sao này thường được gọi là sao Chức Nữ. Nó cùng với hai sao là Deneb và Altair (sao Ngưu Lang) tạo thành 3 đỉnh của tam giác mùa hạ.

6 - Capella: Sao sáng nhất của chòm sao Auriga, tên khoa học Alpha Aurigae. Ngôi sao phát ra ánh sáng màu đỏ, cấp sao 0,1, là một trong những ngôi sao sáng nhất trên thiên cầu. Khoảng cách của nó đến Trái Đất là 42 năm ánh sáng. Theo tiếng Latin, Capella có nghĩa là con dê cái nhỏ.

7 - Rigel: Sao sáng nhất trong chòm sao Orion, tên khoa học Beta Orionis. Rigel có cấp sao 0,1 - sáng hơn sao Betelgeuse là sao Alpha của chòm sao này. Rigel là một sao siêu khổng lồ cách Trái Đất 775 năm ánh sáng. Rigel theo tiếng A rập có nghĩa là cái chân của người khổng lồ.

8 - Procyon: Sao Alpha Canis Minoris, sao sáng nhất của chòm sao Canis Minor. Đây là ngôi sao sáng thứ năm trên thiên cầu với cấp sao 0,38 và cách Trái Đất 11,25 năm ánh sáng. Thực tế đây là một cặp sao kép chuyển động quanh nhau theo chu kì 41 năm. Theo tiếng Hi Lạp, Procyon có nghĩa là phía trước của con chó, do khi mọc lên, Procyon luôn mọc trước sao Sirius (sao Thiên Lang/the Dog Star).

9 - Achernar: Sao sáng nhất trong chòm sao Eridanus, hay còn gọi theo tên khoa học là Alpha Eridani. Achenar có cấp sao 0,5, cách Trái Đất 144 năm ánh sáng. Theo tiếng A rập, Achenar có nghĩa là tận cùng của dòng sông. Trên thiên cầu, ngôi sao có vị trí nằm ở đầu phía Nam của chòm sao.

10 - Agena: Còn thường được gọi là Hadar, ngôi sao sáng thứ hai của chòm sao Centaurus, tên khoa học là Beta Centauri. Hadar là một sao khổng lồ có cấp sao 0,6 và khoảng cách đến Trái Đất là 335 năm ánh sáng.

11 - Altair: Sao Alpha Aquilae - ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Aquila. Ngôi sao có cấp sao 0,8 và cách Trái Đất 17 năm ánh sáng. Theo tiếng A rập, Altair có nghĩa là con đại bàng đang bay. Altair theo tiếng Việt còn hay gọi là sao Ngưu Lang, nó cùng với sao Deneb và Vega (Chức Nữ) tạo thành 3 đỉnh tam giác rất sáng gọi là tam giác mùa hạ.

12 - Betelgeuse: Sao Alpha Orionis - ngôi sao sáng thứ hai của chòm sao Orion. Đây là một sao siêu khổng lồ đỏ có đường kính lớn gấp 1000 lần Mặt Trời và là sao có kích thước lớn nhất đã được biết đến. Cấp sao của Betelgeuse dao động từ 0,4 đến 0,9 theo chu kì 5 năm, khoảng cách từ ngôi sao này đến Trái Đất là 425 năm ánh sáng.

13 - Aldebaran: Sao sáng nhất trong chòm sao Taurus, còn gọi là sao Alpha Tauri. Theo tiếng A rập, Aldebaran có nghĩa là "người theo dõi". Mặc dù khi quan sát bằng mắt thường, Aldebaran được thấy nằm trong quần sao Hyades nhưng trên thực tế nó không phải một thành viên của quần sao này mà là một sao riêng biệt cách Trái Đất 65 năm ánh sáng. Cấp sao của ngôi sao này là 0,9.

14 - Acrux: Sao sáng nhất của chòm sao Crux, hay còn gọi theo tên khoa học là Alpha Crucis. Ngôi sao này có cấp sao biểu kiến khi nhìn bằng mắt thường là 0,9. Tuy nhiên quan sát qua các kính thiên văn cho thấy đây là một cặp sao đôi với hai sao có cấp sao là 1,4 và 1,9 cách Trái Đất 320 năm ánh sáng.

15 - Spica: Sao sáng nhất của chòm sao Virgo, sao Alpha Virginis, cách Trái Đất 260 năm ánh sáng. Spica có khối lượng gấp 11 lần Mặt Trời, cấp sao 1,0 và biến quang 0,1 cấp sao theo chu kì 4.014 ngày.

16 - Antares: Ngôi sao sáng nhất của chòm sao Scorpius, tên khoa học là Alpha Scorpii. Đây là một sao siêu khổng lồ có chu kì biến quang 5 năm, cấp sao thay đổi từ 0,9 đến 1,1. Ngôi sao được bao quanh bởi một tinh vân do khí từ nó liên tục tuôn ra ngoài không gian, khoảng cách từ nó đến Trái Đất là 600 năm ánh sáng.

17 - Pollux: Sao sáng nhất của chòm sao Gemini, tên khoa học Beta Geminorum. Ngôi sao cách Trái Đất 34 năm ánh sáng, có cấp sao 1,1. Pollux cùng với Castor là hai ngôi sao tạo thành đầu của hai anh em trong chòm sao Gemini.

18 - Fomalhaut: Sao Alpha Piscis Austrini - ngôi sao sáng nhất của chòm sao Piscis Austrinus. Trong tiếng A rập, Fomalhaut có nghĩa là miệng cá. Cấp sao 1,2, cách Trái Đất 25 năm ánh sáng. Quan sát ở dải sóng hồng ngoại cho thấy ngôi sao được bao quanh bởi một vòng bụi lớn có đường kính khoảng 370 đơn vị thiên văn, rất có thể là nơi các hành tinh hình thành.

19 - Deneb: Sao sáng nhất của chòm sao Cygnus, tên khoa học là Alpha Cygni. Đây là một sao siêu khổng lồ có cấp sao 1,3 và cách Trái Đất 2.600 năm ánh sáng. Deneb nằm ở vị trí đuôi con thiên nga Cygnus, theo tiếng A rập, Deneb có nghĩa là cái đuôi. Deneb cùng với hai ngôi sao khác là Altair (Ngưu Lang) và Vega (Chức Nữ) tạo thành 3 đỉnh của một tam giác rất sáng trên bầu trời mùa hè, gọi là tam giác mùa hạ.

20 - Mimosa: Sao Beta Crucis, ngôi sao sáng thứ hai trong chòm sao Crux. Nó là một sao khổng lồ có cấp sao 1,3 và cách Trái Đất 350 năm ánh sáng. Mimosa là một sao biến quang thay đổi 0,1 cấp sao theo chu kì 6 giờ.

Nguồn: thienvanvietnam.org